Araştırmacı-Yazar Mehmet Çardak, Suriye Türkmenlerinin durumu ve hedefleri konusunda önemli değerlendirmelerde bulundu.
Ortadoğu Türkmenleri Araştırma Merkezi’nin (ORSAM) 83 sayılı raporuna göre; günümüzde Suriye Türkmenlerinin nüfusuna ilişkin resmi veya bilimsel araştırmalara dayalı rakamlar bulunduğunu hatırlatan Çardak, son resmi sayıma göre Suriye’nin nüfusunun yaklaşık 23 milyon olduğunu hatırlatarak, bu nüfus içinde Türkmen nüfusuna ilişkin farklı rakamlar verildiğini Türkmenlerin beyanlarına göre, Suriye’de Türkçe konuşan Türkmen sayısının yaklaşık 1,5 milyon, Türkçeyi unutmuş Türkmenlerle beraber sayısının 3,5 milyon civarında olduğunu kaydetti.
Suriye’nin sosyal yapısının heterojen niteliği göz önünde alındığında bu rakamin siyasal sürece etkisi bakımından son derece önemli olabileceğinin altını çizen Araştırmacı Yazar Mehmet Çardak, “Ancak Suriye Türkmenler uzun yıllar örgütlenmemiş olmaları ve Türkiye’den kopuk yaşamış olmaları nedeniyle dillerini ve hatta kimliklerini kaybetme riski ile karşı karşıyadır.
Dillerini unutmuş olan Türkmenler kimliklerinin bilincinde olmakla birlikte yaşadıkları bölgenin dili, kültürü ile bütünleşmiştir. Ancak Türkmen kimliklerinin bilincindedirler. Günümüzde Suriye’nin Şam, Halep, Humus, Lazkiye, Hama, Kuneytra, Tartus, Rakka, Idlip ve Dara vilayetlerinde büyük gruplar halinde yaşayan Türkmenler, milli birliklerini koruyabildikleri halde küçük gruplar halinde yaşayanlar önemli ölçüde Araplaşmışlardır.
Türkmenleri bir arada tutan herhangi bir örgütlenme de bulunmamaktadır” dedi.
BAYIR –BUCAK TÜRKMENLERİ
Bayır – Bucak Türkmenlerinin bulunduğu sınırları da yaptığı araştırmalar sonucu çizerek ayrıntılı bilgiler veren Çardak, “ Hatay sınırlarından başlayıp Lazkiye sınırlarına kadar uzanan 60 km kadar derinlikte bulunan ve coğrafi yapısı itibariyle Amanos Dağları’nın devamı olan bölgenin adıdır. Hatay’ın Yayladığı ilçesi dâhil olmak üzere Lazkiye’ye kadar uzanan bölgede tamamıyla Bayır – Bucak Türkmenleri yaşamaktadır” ifadelerine yer verdi.
SURİYE’DEKİ İÇ ÇATIŞMALAR VE TÜRKMENLER
Türkmenler Suriye’de çok geniş bir coğrafyaya dağıldığını, bugün Suriye siyasetinde yer almamalarının nedenini yıllardan beri baskı altında yaşamış olmalarına bağlayan Çardak, Türkmenlerin sonuç ve isteklerini de şu şekilde sıraladı.
T.C. Devleti ve Türk halkınca, Suriye’deki iç çatışmalardan ve ölümden kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin, kendilerini evlerinde hissedecek şekilde tüm imkânlar seferber edilmektedir. Suriyeliler de, kendilerine gösterilen misafirperverlik için Türkiye’ye de Türk halkına da teşekkür etmektedirler.
Ancak, yine de konteynırkent ve çadırkentlerde yaşamlarını sürdüren Suriyeli Türkmenler; Suriye’de yaşanan iç çatışmaların biran önce sonlandırılmasını, akan kardeşkanının durmasını, barış ortamının yeniden tesis edilmesini ve tekrar güvenlik şartlarının oluşmasını dört gözle beklemektedirler.
Suriyeli Türkmenler biran önce anayurtlarına dönmek; köylerinde, mahallelerinde, evlerinde, tarlalarında, bağ ve bahçelerinde barış ve özgürlük içinde Suriye’deki kardeşleriyle bir arada yaşamak istemektedirler.”