Romanya’nın Türkiye’den ithal ettiği yaş sebze ve meyvelerin insan sağlığına uygun olup olmadığı konusunda yaptırdığı analiz sonuçlarının gecikmesi Türk ihracatçısına sadece 40 günde 34 milyon dolar kaybettirdi. Hatay Genç İşadamları Derneği (HAGİAD) Başkanı Aydın Toksöz, Türkiye’den Romanya’ya ihraç edilen sebze, meyve, narenciye ve birçok gıda maddesi ithalatında Kasım 2012’de uygulamaya konan yaptırımlar ve kısıtlamalar çerçevesinde kayıplarının 34 milyon doları bulduğunu söyledi. Toksöz, bu bağlamda dernek üyeleri ve Antakya Ticaret Borsasının Meclis Başkanı Erkan Mıstıkoğlu’nun katılımı ile geçtiğimiz hafta içerisinde Romanya’ya bir ziyaret gerçekleştirdiklerini belirti. Romanya’da yaptıkları görüşmelerde öncelikli konularının Romanya’ya ihraç edilen sebze, meyve, narenciye ve birçok gıda maddesi ithalatında uygulamaya konan yaptırımlar ve kısıtlamalar olduğunu belirten Toksöz; “Romanya’da Türkiye’den yaş meyve sebze ihracatı yapan ve tamamı Türk olan işadamları Kasım 2012’de başlayan bu uygulama ile çok zorluk içinde kaldılar. AKİB’den aldığımız bilgilere göre Romanya’ya yaptığımız 2011 yılı ihracat miktarı 156 bin ton buna karşılık getirilen döviz 105 milyon dolar. 2012 yılı ihracat miktarı ise 113 bin ton olup getirilen döviz miktarı ise 71. milyon dolardır. Yani Uygulamanın başladığı tarihten itibaren sadece 40 gün içerisinde kaybımız 43 bin ton ve 34 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir” dedi.
İHRACATÇI İÇİN YIKIM OLDU
Romen yetkilileri tarafından kasıtlı olarak, çürütülen yüzlerce ton meyve sebze ile birlikte milyonlarca Türk sermayesinin de yok olup gittiğini belirten Toksöz; “Türk yaş meyve sebzesinin Romanya’daki ithalatçısı da Türkiye’deki ihracatçısı da çok büyük zararlar etmiş. Hatay için, Antalya için, Adana için, Mersin için, Aydın için, Bursa için, kısacası tüm gıda yaş meyve sebze narenciye üreten tüm çiftçilerimiz için yıkım olmuştur. Romanya’da yatırımı olan ve bu yatırımlarını ülkemizden ihraç edilen ürünler için yapan temsilcilerimiz için nakliyecimiz içinde yıkım olmuştur” dedi.
SORUNLARIN NEDENİ CANLI HAYVAN TİCARETİ
Bu sorunların iki ülke arakasında yaşanan hayvan meselesinden çıktığını iddia eden Toksöz; “Aldığım bilgilere göre, Dünya Sağlık Örgütü ülkeleri üç kategoriye ayırmış; bizim bu ülkelerin olduğu kategoriye göre transit geçişlere izin vermiyoruz. Yani ‘canlı hayvan ve türevi ürünlerin insan sağlığı açısından güvenli olup olmadığı belli olmayan ülkeler’. Sorun bu. Romanya, İran ve Irak gibi ülkelere sattığı canlı hayvan ya da et ürünlerine Türkiye’nin transit geçiş izni vermediğini ileri sürüyor. Türkiye’de ise bu konuda bir açıklama şimdiye kadar yapılmadı.” dedi.
ROMANYA MİSİLLEME YAPIYOR
Romanya’nın Türkiye’nin bu davranışına, Türkiye’den gelen meyve sebzeyi sağlığa zararlı ilaç kullanıldığı gerekçesi ile analize tabi tutarak karşılık verdiğine değinen Toksöz; “Yukarıda belirttiğim gibi analizinde sorun yoktu. Ancak yaş meyve sebze yüklü tırlar da analiz için numune alınıyor ve tırlar analiz sonucu belli oluncaya kadar boşalttırılmıyor. Nakliyecimiz boş yere araçlarını bekletmek zorunda kalıyor. İşte sorun burada başlıyor. AB mevzuatına göre en geç 24 saatte verilmesi gereken analiz sonuçları bazen 24 gün sonra belli oluyor. Böyle olunca da ürünün aslıda insan sağlığına zararlı durumda yani ömrünü yitirmiş ve çürümeye başlamış olarak teslim ediliyor” dedi.